Kanal daralması orta yaş ve üzeri kişilerde sıklıkla bel ağrısına neden olan problemlerden birisidir. Kanal daralması sıklıkla bel fıtığı ile karıştırılabilmektedir. Bel bölgesinden çıkan sinir köklerinin etkilenmesi sonucunda bel fıtığında oluşan şikayetlere benzer durumlar kanal daralmasında da görülebilmektedir.
Kanal daralması yaşayan kişilerde özellikle uzun süre ayakta durma ve yürümeyle artan bel ve bacak ağrısı en sık görülen şikayetlerden birisidir. Kişiler genellikle öne doğru eğilince ağrıda rahatlama sağladığını söyler.
Kanal daralması, omurilik kanalının veya sinir köklerinin geçtiği omurlar arası deliklerin daralması sonucu oluşan bir durumdur. Kanal daralması, bel veya boyun bölgesinde ağrı, uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük gibi şikayetlere neden olabilir. Kanal daralması, yaşlanma, travma, kireçlenme, kist, tümör gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
Kanal daralması, omuriliğin geçtiği kemik tünelin daralması sonucu omurilik ve sinir köklerinin sıkışması ile oluşan bir durumdur. Kanal daralması en sık bel ve boyun bölgesinde görülür. Kanal daralması boyunda olmuşsa boyun ve kollarda şikayetler görülür, eğer kanal daralması belde olmuşsa bel ve bacaklarda şikayetler görülür. Kanal daralması belirtileri, darlığın olduğu bölgeye, şiddetine ve süresine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak kanal daralmasının belirtileri şunlardır:
Kanal daralması tedavisi ise hastanın şikayetlerine, kanalın darlığına ve yerine göre değişir. Genellikle ilk olarak ilaç tedavisi, fizik tedavi, manuel terapi, egzersiz, kilo kontrolü, epidural steroid enjeksiyonu gibi konservatif yöntemler denenir. Bu yöntemler yetersiz kalırsa veya hastanın durumu acil ise cerrahi tedavi uygulanabilir. Genellikle ilk olarak ameliyatsız tedavi yöntemleri denenir. Bunlar arasında ağrı kesici, anti-inflamatuar ve kas gevşetici ilaçlar, fizik tedavi, manuel terapi, egzersiz, istirahat, sıcak-soğuk uygulama gibi yöntemler bulunur. Bu yöntemler hastanın ağrısını azaltmak ve fonksiyonunu arttırmak için yeterli olabilir.
Kanal daralmasında manuel terapi, fizyoterapistin elleriyle omurga ve eklemlere uyguladığı basınç, germe ve manipülasyon tekniklerini ifade etmektedir. Manuel terapi, kanal daralmasında ağrıyı azaltmak, kas spazmını çözmek, omurga hareketliliğini artırmak ve sinir basısını azaltmak için kullanılabilir. Bu sayede manuel terapi sonrasında kişilerin şikayetlerinde azalma olması ve günlük yaşam kalitesinin artması sağlanır. Manuel terapiye uygun olmayan hastalar da vardır. Örneğin; enfeksiyon, kırık, tümör gibi durumlarda manuel terapi yapılmamalıdır. Manuel terapinin etkinliği ve güvenliği hastanın tanısı, şiddeti ve komplikasyonlarına göre değişebilir. Bu nedenle manuel terapi uygulaması öncesinde fizyoterapist tarafından detaylı bir değerlendirme yapılmalıdır.
Yapılan ameliyatsız (konservatif) tedavi yöntemleri yetersiz kalırsa veya hastanın durumu acil ise cerrahi tedavi gerekebilir. Bacaklarda ciddi güç kaybı ve hissizlik gibi durumlarda acil cerrahi gerekebilir. Cerrahi tedavinin amacı kanala baskı yapan faktörleri ortadan kaldırmak ve sinirleri serbestleştirmektir. Cerrahi tedavi yöntemleri arasında laminotomi, laminoplasti, laminoforaminotomi, diskektomi, füzyon gibi seçenekler bulunur. Cerrahi tedavi yönteminin seçimi hastanın durumuna göre doktor tarafından belirlenir.
Kanal daralması, omurganın içinden geçen sinirlerin sıkışması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bel fıtığı ise, omurgayı destekleyen disklerin yırtılması veya kayması sonucu oluşur. Her iki durum da bel ağrısı, bacak ağrısı, uyuşma veya karıncalanma gibi benzer belirtilere neden olabilir. Bu nedenle, kanal daralması bel fıtığı ile karıştırılabilir. Ancak, kanal daralması ve bel fıtığı arasında bazı farklar vardır. Örneğin, kanal daralması genellikle yaşlılarda görülürken, bel fıtığı daha genç yaşlarda ortaya çıkabilir. Kanal daralması ağrısı uzun süreli oturma veya ayakta durma ile artarken, bel fıtığı ağrısı öne eğilme veya ağırlık kaldırma ile şiddetlenir.
Bu sorunun cevabı hem evet hem hayır. Şikâyetin yoğun olduğu dönemlerde uzun yürüyüşler ağrıyı arttırır, fakat tedavi sonrası kademeli yürüyüşler mutlaka yapılmalıdır. Uzun süre ayakta durmak ya da yürüyüş yapmak bel bölgesindeki eklemlere binen yükü arttır ve bel-bacak ağrısı ve uyuşması gibi şikayetlerin tetiklenmesine sebep olabilir. Zaten kanal daralması problemi yaşayan kişilerde yürüyüş mesafesi oldukça azalmıştır. Fakat yapılan tedavilerle bele binen yük azaltılıp sinire olan baskı azaldıkça sinir rahatlamaya başlar. Yapılan tedavilere ek olarak kilo kontrolü ve bel çevresi kasların güçlendirilmesi kanal daralması tedavisinde oldukça önemlidir. Bütün bunlar doğru yapıldıkça ağrı sınırında kademeli olarak yürüyüş mesafeleri arttırılmalıdır.
Kanal daralması için egzersiz yapmak oldukça önemlidir. Fakat egzersiz seçimi konusunda kişinin yaşı kilosu, kemik yapısı, ağrısının şiddeti, kanal daralmasının yeri ve şiddeti gibi faktörler oldukça önemlidir. Bu nedenle aynı egzersiz her kişiye faydalı olmayabilir ya da ağrı şikayetini arttırabilir. Genel olarak kanal daralmasında beldeki eklemlere binen yükü azaltmak için kilo verilmesi ve bel çevresi kaslarının güçlendirilmesi oldukça faydalıdır. Ek olarak kaça ve bacak kaslarının güçlendirilmesi ayakta durma, yürüme gibi fonksiyonların geri kazanılması için önemlidir.